سهم عمدهی شهد کندوهای عسل در ایران، شهد گل زیبا و معطرِ گون است. گون گیاهی چندساله است که هم به صورت علفی و هم بوتهای و درختچهای در ایران میروید. بیش از ششصد نوع گون در ایران وجود دارد که از این نظر در دنیا بینظیر است. این گیاه بیشتر در مناطق خشک میروید و با آب و رطوبت کم سازگار است. عسل گون به سبب ترکیب مواد موجود در آن، نسبت به سایر عسلها خواص بیشتری دارد و برای درمان برخی مشکلات جسمی موثرتر است. در این مقاله به بررسی مشخصات و خواص عسل گون برای معده و پوست میپردازیم.
مشخصات عسل گون
عسل گون از لحاظ رنگ و مشخصات ظاهری، مواد تشکیل دهنده، طعم و بو با گونههای دیگر عسل طبیعی تفاوتهایی دارد. مواد تشکیل دهنده: میزان ساکارز پایین در عسل گون از نشانههای طبیعی بودن آن است، ساکارز موجود در عسل گون تقریبا زیر دو درصد است که در بین عسلهای طبیعی از این نظر قابل توجه است. میزان تقریبی مواد موجود در عسل گون به این صورت است: درصد قندها: حدود ۷۵ درصد، اسیدیته: ۱۸ درصد، ساکارز: ۱.۷درصد، رطوبت: ۱۴.۴ درصد، نسبت فروکتوز به گلوکز: ۱.۱ و هیدروکسی متیل فورفورال: ۶.۵ درصد. رنگ عسل گون: گیاه گون، گلهای معطری به رنگهای بنفش، آبی، صورتی، سفید، قرمز و زرد دارد که به گونه و منطقهی جغرافیایی محل رویش این گیاه بستگی دارد. رنگ عسل گون هم به منطقهی رویش و نوع این گیاه بستگی دارد، اما به طور کلی رنگی کهربایی و شفاف دارد. طعم، طبع و عطر: عسل گون طعم و عطر ملایمی دارد. شیرینی این نوع عسل هم به گونهای است که گلو را نمیسوزاند. به طور کلی همهی عسلها، طبعی گرم دارند اما میزان گرمیشان، کمی با هم فرق دارد. بنابراین عسل گون هم گرم است اما گرمی آن معتدل است.
خواص عسل گون برای معده
عسل طبیعی گون را زنبورهایی تولید میکنند که از شهد این گیاه تغذیه میکنند، بنابراین، ترکیب مواد موجود در این نوع عسل میتواند به بهبود برخی از مشکلات دستگاه گوارش کمک کند. عسل گون، ملین است و علاوه بر تقویت معده، به سلامت رودهها هم کمک میکند. این خاصیت عسل گون، در هضم غذا هم موثر است و کار دستگاه گوارش را تسهیل میکند. از عسل طبیعی گون برای درمان معده درد، زخم و عفونت معده، سوزش و رفلاکس، نفخ و ورم معده استفاده میشود.
خواص عسل گون برای پوست
مواد تشکیل دهندهی عسل گون در مقایسه با عسلهای دیگر، برای کمک به سلامت و شادابیِ پوست موثرتر هستند. مواد مغذی، ویتامینها و آنتیاکسیدان موجود در این نوع عسل، به ترمیم و تقویت پوست کمک میکنند. از خاصیت ضدباکتریایی و ضدویروسی عسل گون هم برای پاکسازی پوست استفاده میشود. پاککننده پوست و منافذ آن: پوست عضوی از بدن است که دائم در معرض آلودگی است. بسیاری از مشکلات پوست، به دلیل همین آلودگیهاست. عسل طبیعی گون، با خاصیت ضدباکتریاییاش، میتواند با نفوذ به لایههای عمیقتر پوست، آن را تمیز و پاکسازی کند. رفع چین و چروک پوست: مواد معدنی و آنزیمهای موجود در عسل گون در کنار خاصیت مرطوبکنندگی آن، میتواند به رفع چین و چروک پوست کمک کند و باعث نرمی و لطافت پوست شود. خاصیت ضد لک برای پوست: از ترکیب عسل گون با زردچوبه، ماسکی به دست میآید که به رفع لکهای پوست صورت کمک میکند. ماسک عسل گون و عرق کاسنی: عرق کاسنی خاصیت آبرسانی دارد که در رفع چین و چروک صورت موثر است. همچنین بتاکاروتن موجود در آن، کلاژنساز است؛ عسل گون هم، همانطور که پیشتر ذکر شد، خاصیت ضدچروک دارد. بنابراین از ترکیب عسل گون و عرق کاسنی، ماسکی برای صورت درست میشود که خاصیت ضدالتهابی، ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد. این ماسک با ترمیم سلولهای پوست به تقویت آن کمک میکند. برای تهیهی این ماسک، سه قاشق غذاخوری عرق کاسنی را با دو قاشق عسل گون مخلوط میکنند. برای بهره بردن از تمام فواید این ماسک، باید روزی سه مرتبه صورت را با آن ماساژ داد.
مضرات عسل گون
عسل گون هم مثل عسلهای دیگر ممکن است مضرات و عوارضی برای بدن داشته باشد. برخی از این عوارض به سوء مصرف این مادهی مغذی برمیگردد و برخی به حساسیت افراد به گیاه گون. مصرف زیاد عسل گون: برای سود بردن از خواص عسل گون، نباید در مصرف آن زیادهروی کرد، با این تصورِ اشتباه که مصرف بیشتر، فواید بیشتری به بدن میرساند. سوءمصرف این مادهی مغذی، میتواند عوارضی به همراه داشته باشد و به بدن آسیب برساند. بنابراین باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کرد. حساسیت به گیاه گون: برخی افراد ممکن است به خود گیاه گون حساسیت داشته باشند، بنابراین احتمال دارد که به عسل گون هم واکنش حساسیتی نشان بدهند.
سخن پایانی
عسل گون خواص ویژهای دارد که از سایر عسلها متمایزش میکند؛ مثلا میزان ساکارز موجود در این نوع عسل، بسیار اندک است. همچنین برای درمان مشکلات گوارشی و معده و نیز رفع لک و چین و چروک پوست، عسل گون موثرتر از دیگر عسلهاست. خواص کمنظیر، عطر و طعم ملایم عسل گون، آن را به انتخاب اولِ بسیاری از دوستداران عسل طبیعی تبدیل کرده است. بالاتر بودن قیمت عسل طبیعی گون برای مصرفکنندگان این عسل، موضوعی پذیرفته شده است.